O MORALNOŚCI - NIE NAGOŚCI - W TEATRZE, GOŁA PRAWDA

Nigdy nie ukrywałem tego, że pracuję z nagością na scenie. Nagie ciało w moich spektaklach nie ma aspektu erotycznego. Nie jest tam, żeby się na nie gapić, ale po to żeby prowokować, żeby nie dało się na nie patrzeć. Dlatego naga jest śmierć, naga jest wyrwana z ciała dusza, cierpienie i ekstaza są nagie. Żeby móc wcielić to w życie aktor musi być tego chcieć. Co wcale nie oznacza, że jest to dla niego przyjemne, ale ja się z nikim nie umawiam na „przyjemnie”. W moich poszukiwaniach zajmuję się przede wszystkim cierpieniem i pytaniem o jego sens. I - co najważniejsze - o uwolnienie się, choćby chwilowe wyzwolenie się z niego, które jest możliwe dzięki okruchom piękna... Tak rozumiem sens uprawiania teatru, jako podejmowanie ryzyka zanurzenia się w sytuacji, która wykracza poza codzienne doświadczenie. I to za każdym razem jest przekroczenie. I ma nim być. Kluczowa jest tu zgoda aktora...                                                                                                                                    Paweł Passini, fragment oświadczenia.

Kolejna w naszym teatrze afera rozpętana przez szalejącą ideologię #metoo?

Pisywałem o poprzednich, konsekwentnie stojąc na stanowisku, że wyroki powinny zapadać w przeznaczonych do tego instytucjach, a nie po gazetach, i że "śmierć cywilna" zadana z powodu o b m o w y to też krzywda, i że nie wolno rezygnować z postępowania dowodowego, w którym obie strony muszą mieć możliwość wypowiedzenia.

To charakterystyczne, że Passini jest absolwentem Akademii Gardzienic, w której właśnie o przemoc i molestowanie oskarżono - w mediach a nie w sądzie - Włodka Staniewskiego. Ten odłam feminonazizmu stał się ostatnio skuteczny jako sposób załatwiania, najczęściej po latach, domniemanych krzywd i interesów.

Tym razem - dystansując się na chwilę do samych faktów (opisów zdarzeń), które przed upublicznieniem były - prawidłowo (!) - zgłaszane organizatorowi (uczelni) przedstawienia, interesuje mnie w tej sprawie nie tyle domniemanie winy reżysera i krzywdy studentek, ale raczej sama metoda, określona jako "praca z nagością" (co za eufemizm), oraz przywoływany w tym kontekście argument, że "ciało to instrument"... 

Powyższe rozumowanie jest wprawdzie "nowomodne" - i zideologizowane, o czym za chwilę - ale przede wszystkim wywiedzione z teatru naturalistycznego, gdzie pod przykrywką postmodernistycznych teorii udaje się życie, a nawet - u propagatora tej szkoły w naszym teatrze, Krystiana Lupy - poniekąd zastępuje się życie "autentycznością teatru"... Co jest sprzecznością samą w sobie, ale w dobie rugowania ze sztuki odzwierciedlania na rzecz postdramatycznych i postteatralnych sztuczek z prawdą na scenie, wątpiącym można zatkać usta (i oczy), tak jak tu, demagogicznym, "nie żeby się gapić, ale po to żeby prowokować, żeby nie dało się na nie patrzeć" (sic!)

Bo przecież już od przeszło stu lat awangardy w teatrze (Theatre Libre Antoine'a z prawdziwym mięsem), p r o w o k a c j a stanowi paszport i przepustkę do świata zaszczepionego ideologią uchodzącą w pewnych kręgach za postęp. 

Teatr, na który ma się nie dawać NIE PATRZEĆ, to nie skłanianie do myślenia i kontemplowanie piękna i mądrości, tylko poszukiwanie efektów, które spowodują zamęt i rozgłos nie na temat - tak, jak w #metoo - gdzie autentyzm opresji jest zagłuszany politycznym jazgotem rzekomego równouprawnienia, którego w sztuce nie ma i być nie może, niejako z definicji! 

Dziennikarka "Dużego Formatu" dotarła do aktorek, które oskarżają znanego reżysera teatralnego o molestowanie podczas prób teatralnych. Chodzi o Pawła Passiniego, zdobywcę Nagrody im. Konrada Swinarskiego dla najlepszego reżysera w sezonie 2012/2013. Część z nich była jego studentkami, ich relacje brzmią wstrząsająco.

Małgorzacie kazał występować w przezroczystej halce bez bielizny, choć z jej relacji wynika, że nie było to niczym uzasadnione. Passini miał zdenerwować się, gdy dziewczyna odmówiła.

– Reżyser zaprowadził mnie do innej sali i zamknął drzwi na klucz. Byliśmy sami. Usłyszałam: "Dlaczego nadal jesteś w bieliźnie?". Tłumaczyłam, że mnie ta nagość paraliżuje, krępuje. Pytałam, czemu to ma służyć – opowiada Małgorzata.

– Powiedział, że mam przestać zachowywać się jak babcia, że jestem nieprofesjonalna, ciało jest przecież moim instrumentem. "Nie kryguj się, tylko się rozbieraj" – brzmiało to jak rozkaz – relacjonuje była studentka AST w Krakowie, opisała też przebieg prywatnej próby:

(...) krążył nade mną, sapał i mówił, że mam piękne ciało Amazonki. Kazał szerzej otwierać biodra, bardziej się wyginać. "A teraz wchodzi Tezeusz, czujesz go w brzuchu, chcesz mieć z nim dzieci?" – rzucał uwagi. Sukienka zawinęła mi się pod szyję. W połowie zadania kazał mi ją ściągnąć. Gdyby nie majtki, byłabym zupełnie naga – odtwarza sytuację aktorka.

Passini tłumaczy się, że Małgorzata od początku była "problematyczną" studentką, co zgłaszał uczelni. Wskazuje też, że praca z nagością jest naturalnym, ale trudnym elementem pracy aktorki i w tym upatruje źródła problemów studentki.

Nie tylko jednak Małgorzata uważa zachowanie reżysera za co najmniej nieprofesjonalne. Głos zabrały również inne studentki i aktorki w przeszłości pracujące z Passinim. Jedna z nich oskarża go o nagrywanie nagich prób bez jej zgody.

– Nie pytał wcześniej, czy się na to zgadzam. Nie zauważyłam, że coś filmuje, bo miałam zamknięte oczy. Pokazał mi nagrania dwa dni po próbie. Jak się poczułam? Sami się często nagrywamy, by potem przeanalizować ruchy – opisuje zdarzenie Amanda.

– Trudno mi było wtedy zareagować na to alarmowo. Zresztą słyszałam od reżysera, że ciało to narzędzie mojej pracy. Zapytałam, czy wyśle mi to wideo. Nigdy go nie dostałam. Miałam nadzieję, że je skasuje. Zdziwiłam się, gdy kilka miesięcy później znów mi je pokazał – dodaje.

... Oskarża z wypiekami spod klawisza postępowa dziennikarka stając w poprzek stosowania przemocy, słusznie, i nie pyta dlaczego "praca z nagością" ma nas przenosić na wyższy stopień teatralnego wtajemniczenia - bo, że ciało może i jest instrumentem wiadomo, ale dlaczego koniecznie sote, a nie ujęte w formę?

Co jest instrumentem w wiolonczeli, jej drewniany kształt ("ciało"), czy dźwięki, który z siebie, spod ręki artysty, wydobywa?

Otóż, to jest robienie polityki a nie sztuki, gdzie kategorie: piękna, dobra i prawdy zastępuje się utylitarną doktryną użyteczności w pokonywaniu nierówności i wykluczeń na rzecz domniemanego - wyemancypowanego równo...

Nie chce mi się ironizować, że doktryna, na golasa, zrównuje klasowo (nasza dupa taka sama - W. Gombrowicz), wskażę tylko, że to klasyka kłamliwej lewicowości, rodem ze zbrodniczego Marksa.

Zatem, Paweł Passini, praktyczny marksista, ginie obsmarowany własną bronią: "nosił wilk razy kilka, ponieśli i wilka"...

Tony demagogii emancypacyjno-równościowej przegrywają z prawdą, że człowiek-aktor ma prawo do wstydu i żadne "przekroczenie" nie usprawiedliwia naruszenia godności.

Należy przypomnieć, że akt całkowity (u Grotowskiego) odbywał się na poziomie obnażenia w e w n ę t r z n e g o, przy pomocy emocji, a niekoniecznie gry bez majtek, co jest właśnie atrybutem prymitywnego naturalizmu; gdyby bez majtek miało wyrażać jakąś prawdę, to na scenie trzeba by było udusić Desdemonę.

Wypieranie z teatru poezji i metafor na rzecz dosłowności ma prowadzić do natychmiast działającej (?) doraźności i interwencyjności teatru. Nie duchowej przemiany katharsis, lecz partyjnego zaangażowania w obalaniu tego, co jest; ruchawki politycznej: a to w imieniu "wyboru kobiet", a to "prekariatu", Żydów,  pederastów, czy czarnej żywej materii (BLM, LGBTQ)? 

Nie o "triadę platońską", lecz o przyziemną władzę i pieniądze idzie w tej realizacji szkoły frankfurckiej! 

Czy ja się mylę, że to tematy założycielskie teatru Passiniego, przeszłe z offu do meistreamu? Kto mieczem wojuje, ten od miecza ginie (przykład towarzysza Trockiego niczego nie nauczył). Sameś chciał Grzegorzu Dyndało... 

PS:

„Mały Las - Krótki Sen”... Ani Szekspir (streszczenie koncepcji demonstruje, że reżysera nie interesował Autor, tylko własne wizje), ani marzenie: Monika Jakowczuk, dziekan AST twierdzi, że opisywane przez studentki próby nie odbywały się w murach uczelni, a w Centrum Kultury w Lublinie. Twierdzi, że w świetle ostatnich zarzutów reżyser nie zostanie ponownie zaangażowany do pracy w szkole.